Leki psychotropowe są to środki stosowane przy leczeniu zaburzeń psychicznych powstałych na przykład w wyniku stresu pourazowego. W przypadku tych leków, u pacjenta mogą wystąpić bardzo nieprzyjemne skutki, jeśli zaprzestanie je stosować; możliwe jest też, że po pewnym czasie dawki, które do tej pory przyjmował przestaną wystarczać do walki z chorobą i trzeba będzie je podnieść. Nie świadczy to jednak o uzależnieniu.
Uzależnienie od leków psychotropowych objawia się tym, że przyjmowanie pacjent zaczyna mieć obsesję na punkcie przyjmowania leków, a bez nich nie jest w stanie normalnie funkcjonować. Można wyróżnić dwa rodzaje uzależnienia: zależność psychiczną oraz fizyczną.
Zależność psychiczna polega na tym, że chory w sytuacjach stresowych przyjmuje leki, aby poczuć się lepiej, pewniej, aby poradzić sobie z nadmiarem emocji, „uśmierzyć” skołatane nerwy. Kiedy zwiększy się jego tolerancja na substancję aktywną leku, pacjent może odczuwać szereg dolegliwości, jak na przykład bezsenność, stany lękowe, depresję, nerwicę czy problemy z koncentracją.
Uzależnienie fizyczne to odczuwanie zwiększającego się „głodu” na przyjmowany lek. Zwiększa się tolerancja chorego na środek, przez co pojawia się konieczność przyjmowania coraz większych dawek leku, aby móc funkcjonować. Uzależnienie fizyczne objawia się między innymi: migrenami, różnego rodzaju bólami (brzucha, głowy, mięśni), zaburzeniami widzenia, drgawkami, zaburzeniami układu nerwowego, drżeniem dłoni, zaburzeniami ze strony układu trawiennego czy zaburzeniami miesiączkowania.
Terapia uzależnienia od leków psychotropowych różni się od innych terapii uzależnień i jest utrudniona ze względu na to, że w części przypadków chory wciąż musi przyjmować lek jako środek na jednostkę chorobową, która spowodowała konieczność przyjmowania leków psychotropowych. W niektórych sytuacjach zalecane jest jego odstawienie w warunkach klinicznej detoksykacji poprzez zmniejszanie dawek.